| ชื่องานศิลปกรรม | พระแท่นบัลลังก์ |
| ที่ตั้ง | หมู่ ๓ ตำบลบ้านแท่น อำเภอบ้านแท่น จังหวัดชัยภูมิ |
| รูปแบบศิลปกรรม | พระพุทธรูปศิลปะล้านช้าง |
| อายุ | พุทธศตวรรษที่ ๒๓ – ๒๔ |
| สถานะกาารขึ้นทะเบียน | – |
| ข้อมูลเบื้องต้น | พระแท่นบัลลังก์ เป็นพระพุทธรูปสำริด ปางมารวิชัย ได้รับอิทธิพลศิลปะแบบล้านช้าง มีอายุอยู่ในช่วงพุทธศตวรรษที่ ๒๓ – ๒๔ ประวัติศาสตร์ที่มาขององค์พระแท่นบัลลังก์นี้ไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัด ปรากฏเพียงคำบอกเล่าที่สืบทอดกันต่อมาแบบมุขปาฐะเท่านั้น ตามประวัติศาสตร์บอกเล่ากล่าวว่า มีการค้นพบพระพุทธรูปสำริด ปางมารวิชัยประดิษฐานไว้ในบริเวณใจกลางป่า ในปัจจุบันพื้นที่ดังกล่าวคือบริเวณลานพระแท่นนั่นเอง โดยพบพระพุทธรูปวางอยู่ใกล้กับฐานรูปเคารพโบราณ ล้อมรอบด้วยใบเสมาหินหรายสีชมพูขนาดเล็ก กลุ่มชาสบ้านที่ไปพบได้นำเอาองค์พระพุทธรูปขึ้นประดิษฐานไว้บนฐานรูปเคารพ หรือที่ชาวบ้านเรียกว่าเป็นแท่นและนับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา จึงขนานนามพระพุทธรูปองค์นี้ว่า พระแท่นบัลลังก์ และบริเวณแห่งนี้ได้ถูกขนานนามว่าเป็น ลานพระแท่นบัลลังก์ จนถึงปัจจุบัน พระแท่นบัลลังก์ได้กลายเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ประชาชนให้ความเคารพนับถือ ชาวบ้านที่ได้รับเมตตาบุญญาอภินิหารในประการต่าง ๆ และชาวบ้านที่ต้องการที่พึ่งพาทางจิตใจ ที่เคารพสักการะและคุมภัยอันตราย อันทำให้เกิดความสงบสุข จึงได้เริ่มอพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐาน อาศัยอยู่ในบริเวณใกล้เคียงกับบริเวณลานพระแท่นบัลลังก์และได้ทำการหักร้างถากถางพง พัฒนาผืนป่ารกจนกลายมาเป็ฯหมู่บ้าน เรียกว่า บ้านแท่น พร้อมกับการสร้างบัลลังก์ขึ้นเพื่อประดิษฐานองค์พระแท่นบัลลังก์ในปี พ.ศ. ๒๔๐๑ |
| แหล่งอ้างอิง | ตชาชาต ฝอยวารี, เดชา ศิริภาษณ์ และ ปัญญา นาแพงหมื่น. 2560. พระแท่นบัลลังก์ : ความเชื่อและ ความสัมพันธ์กับวิถีชีวิตของชาวอำเภอบ้านแท่น จังหวัดชัยภูมิ. วารสารศิลปกรรมศาสตร์, 9(2), 1–21. |
